Aeneis 8.617–625 – Venus brengt Aeneas zijn nieuwe wapenrusting 2

Latijnse tekst

Ille deae donis et tanto laetus honore
expleri nequit atque oculos per singula volvit,
miraturque interque manus et bracchia versat
620  terribilem cristis galeam flammasque vomentem,
fatiferumque ensem, loricam ex aere rigentem,
sanguineam, ingentem, qualis cum caerula nubes
solis inardescit radiis longeque refulget;
tum leves ocreas electro auroque recocto,
625  hastamque et clipei non enarrabile textum.

Vragen

1. Regel 619 miraturque t/m versat (MM23)
   a. Scandeer deze regel.
   b. Welke metrische bijzonderheid valt je op?
   c. Welk stilistisch middel herken je?
   d. Wat is het effect van beide?
   
2. Regel 620 terribilem t/m vomentem (MM24)
   Wat is het effect van de metafoor flammas vomentem?
   
3. Regel 622-623 qualis cum t/m refulget (MM25)
   In 622 begint een vergelijking.
   a. Wat is het afgebeelde?
   b. Wat is het beeld?
   c. Wat is het tertium comparationis?
   
4. Regel 625 non enarrabile (MM26)
   Deze woorden zijn in strijd met de beschrijving die volgt. Wat bedoelt Vergilius hiermee?

Vertaling

Ille deae donis et tanto laetus honore
expleri nequit atque oculos per singula volvit,
miraturque interque manus et bracchia versat
620  terribilem cristis galeam flammasque vomentem,
fatiferumque ensem, loricam ex aere rigentem,
sanguineam, ingentem, qualis cum caerula nubes
solis inardescit radiis longeque refulget;
tum leves ocreas electro auroque recocto,
625  hastamque et clipei non enarrabile textum.

Hij, blij met de geschenken van de godin en de zo grote pracht,
kan er niet genoeg van krijgen en laat zijn ogen gaan over de afzonderlijke dingen,
en verwondert zich over en draait heen en weer tussen zijn handen en armen
een helm, verschrikkelijk door de helmbos en vlammen spuwend,
en een de dood brengend zwaard, een pantser dat hard uit koper is gesmeed,
bloedrood, geweldig, zoals wanneer een donkerblauwe wolk
opgloeit door de stralen van de zon en het licht ver weg weerkaatst;
verder (verwondert hij zich) over glanzende scheenplaten uit elektrum en omgesmolten goud,
en een speer en een niet beschrijfbaar bouwsel van een schild.

• elektrum = een legering van zilver en goud, die qua kleur overeenkomt met barnsteen (elektron)
• atque, que, et, que, que - polysyndeton om Aeneas' enthousiasme te benadrukken
• fatiferum (a) ensem (b) loricam (b) ex aere rigentem (a) - chiasme
• sanguineam, ingentem - asyndeton
• sanguineam - niet alleen de kleur maar ook het gevolg van gebruik in de strijd
• qualis t/m refulget - vergelijking
• non enarrabile - niet beschrijfbaar; wat bedoelt Vergilius hiermee, aangezien hij het hierna in detail gaat beschrijven?
• Aeneas inspecteert de wapenuitrusting, onderdeel voor onderdeel.

Antwoorden op de vragen

1. Regel 619 miraturque t/m versat (MM23)
   a. Scandeer deze regel.
   ― ― / ― ― / ― ∪∪ / ― ― / ― ∪∪ / ― X
   b. Welke metrische bijzonderheid valt je op?
   veel spondeeen
   c. Welk stilistisch middel herken je?
   polysyndeton: -que
   d. Wat is het effect van beide?
   Aeneas bewondert rustig en uitgebreid zijn nieuwe wapens.
2. Regel 620 terribilem t/m vomentem (MM24)
   Wat is het effect van de metafoor flammas vomentem?
   De weerkaatsing van het licht op de helm wordt voorgesteld als het spuwen van vuur.
3. Regel 622-623 qualis cum t/m refulget (MM25)
   In 622 begint een vergelijking.
   a. Wat is het afgebeelde?
   het pantser
   b. Wat is het beeld?
   een wolk die opgloeit door de stralen van de zon
   c. Wat is het tertium comparationis?
   de roodachtige gloed
4. Regel 625 non enarrabile (MM26)
   Deze woorden zijn in strijd met de beschrijving die volgt. Wat bedoelt Vergilius hiermee?
   Het vakmanschap, de wijze waarop Vulcanus het schild heeft gemaakt is onbeschrijflijk, zo kunstig.