Aeneis 8.608–731 – Het nieuwe schild van Aeneas
Aeneas krijgt een nieuwe wapenuitrusting van Venus. Met name het schild is rijkelijk gedecoreerd.
Teksten
- 8.608–616 Venus brengt Aeneas zijn nieuwe wapenrusting 1
- 8.617–625 Venus brengt Aeneas zijn nieuwe wapenrusting 2
- 8.626–641 Scènes uit de vroege geschiedenis van Rome 1
- 8.642–651 Scènes uit de vroege geschiedenis van Rome 2
- 8.652–662 De aanval van de Galliërs
- 8.663–670 Priesters en de Onderwereld
- 8.671–688 De Slag bij Actium 1
- 8.689–703 De Slag bij Actium 2
- 8.704–713 Cleopatra: de verliezer
- 8.714–728 Augustus: de overwinnaar
- 8.729–731 Aeneas neemt het schild in ontvangst
Latijnse tekst
Venus brengt Aeneas zijn nieuwe wapenrusting 1 (8.608-616)
At Venus aetherios inter dea candida nimbos
dona ferens aderat; natumque in valle reducta
610 ut procul egelido secretum flumine vidit,
talibus adfata est dictis seque obtulit ultro:
“En perfecta mei promissa coniugis arte
munera. Ne mox aut Laurentes, nate, superbos
aut acrem dubites in proelia poscere Turnum.”
615 Dixit, et amplexus nati Cytherea petivit,
arma sub adversa posuit radiantia quercu.
Venus brengt Aeneas zijn nieuwe wapenrusting 2 (8.617-625)
Ille deae donis et tanto laetus honore
expleri nequit atque oculos per singula volvit,
miraturque interque manus et bracchia versat
620 terribilem cristis galeam flammasque vomentem,
fatiferumque ensem, loricam ex aere rigentem,
sanguineam, ingentem, qualis cum caerula nubes
solis inardescit radiis longeque refulget;
tum leves ocreas electro auroque recocto,
625 hastamque et clipei non enarrabile textum.
Scènes uit de vroege geschiedenis van Rome 1 (8.626-641)
Illic res Italas Romanorumque triumphos
haud vatum ignarus venturique inscius aevi
fecerat ignipotens, illic genus omne futurae
stirpis ab Ascanio pugnataque in ordine bella.
630 Fecerat et viridi fetam Mavortis in antro
procubuisse lupam, geminos huic ubera circum
ludere pendentes pueros et lambere matrem
impavidos, illam tereti cervice reflexa
mulcere alternos et corpora fingere lingua.
635 Nec procul hinc Romam et raptas sine more Sabinas
consessu caveae, magnis Circensibus actis,
addiderat, subitoque novum consurgere bellum
Romulidis Tatioque seni Curibusque severis.
Post idem inter se posito certamine reges
640 armati Iovis ante aram paterasque tenentes
stabant et caesa iungebant foedera porca.
Scènes uit de vroege geschiedenis van Rome 2 (8.642-651)
Haud procul inde citae Mettum in diversa quadrigae
distulerant (at tu dictis, Albane, maneres!),
raptabatque viri mendacis viscera Tullus
645 per silvam, et sparsi rorabant sanguine vepres.
Nec non Tarquinium eiectum Porsenna iubebat
accipere ingentique urbem obsidione premebat;
Aeneadae in ferrum pro libertate ruebant.
Illum indignanti similem similemque minanti
650 aspiceres, pontem auderet quia vellere Cocles
et fluvium vinclis innaret Cloelia ruptis.
De aanval van de Galliërs (8.652-662)
In summo custos Tarpeiae Manlius arcis
stabat pro templo et Capitolia celsa tenebat,
Romuleoque recens horrebat regia culmo.
655 Atque hic auratis volitans argenteus anser
porticibus Gallos in limine adesse canebat;
Galli per dumos aderant arcemque tenebant
defensi tenebris et dono noctis opacae.
Aurea caesaries ollis atque aurea vestis,
660 virgatis lucent sagulis, tum lactea colla
auro innectuntur, duo quisque Alpina coruscant
gaesa manu, scutis protecti corpora longis.
Priesters en misdadigers (8.663-670)
Hic exsultantis Salios nudosque Lupercos
lanigerosque apices et lapsa ancilia caelo
665 extuderat, castae ducebant sacra per urbem
pilentis matres in mollibus. Hinc procul addit
Tartareas etiam sedes, alta ostia Ditis,
et scelerum poenas, et te, Catilina, minaci
pendentem scopulo Furiarumque ora trementem,
670 secretosque pios, his dantem iura Catonem.
De Slag bij Actium 1 (8.671-688)
Haec inter tumidi late maris ibat imago
aurea, sed fluctu spumabant caerula cano,
et circum argento clari delphines in orbem
aequora verrebant caudis aestumque secabant.
675 In medio classis aeratas, Actia bella,
cernere erat, totumque instructo Marte videres
fervere Leucaten auroque effulgere fluctus.
Hinc Augustus agens Italos in proelia Caesar
cum patribus populoque, penatibus et magnis dis,
680 stans celsa in puppi, geminas cui tempora flammas
laeta vomunt patriumque aperitur vertice sidus.
Parte alia ventis et dis Agrippa secundis
arduus agmen agens, cui, belli insigne superbum,
tempora navali fulgent rostrata corona.
685 Hinc ope barbarica variisque Antonius armis,
victor ab Aurorae populis et litore rubro,
Aegyptum virisque Orientis et ultima secum
Bactra vehit, sequiturque (nefas) Aegyptia coniunx.
De Slag bij Actium 2 (8.689-703)
Una omnes ruere ac totum spumare reductis
690 convulsum remis rostrisque tridentibus aequor.
Alta petunt; pelago credas innare revulsas
Cycladas aut montis concurrere montibus altos,
tanta mole viri turritis puppibus instant.
Stuppea flamma manu telisque volatile ferrum
695 spargitur, arva nova Neptunia caede rubescunt.
Regina in mediis patrio vocat agmina sistro,
necdum etiam geminos a tergo respicit anguis.
Omnigenumque deum monstra et latrator Anubis
contra Neptunum et Venerem contraque Minervam
700 tela tenent. Saevit medio in certamine Mavors
caelatus ferro, tristesque ex aethere Dirae,
et scissa gaudens vadit Discordia palla,
quam cum sanguineo sequitur Bellona flagello.
Cleopatra: de verliezer (8.704-713)
Actius haec cernens arcum intendebat Apollo
705 desuper; omnis eo terrore Aegyptus et Indi,
omnis Arabs, omnes vertebant terga Sabaei.
Ipsa videbatur ventis regina vocatis
vela dare et laxos iam iamque immittere funis.
Illam inter caedes pallentem morte futura
710 fecerat ignipotens undis et Iapyge ferri,
contra autem magno maerentem corpore Nilum
pandentemque sinus et tota veste vocantem
caeruleum in gremium latebrosaque flumina victos.
Augustus: de overwinnaar (8.714-728)
At Caesar, triplici invectus Romana triumpho
715 moenia, dis Italis votum immortale sacrabat,
maxima ter centum totam delubra per urbem.
Laetitia ludisque viae plausuque fremebant;
omnibus in templis matrum chorus, omnibus arae;
ante aras terram caesi stravere iuvenci.
720 Ipse sedens niveo candentis limine Phoebi
dona recognoscit populorum aptatque superbis
postibus; incedunt victae longo ordine gentes,
quam variae linguis, habitu tam vestis et armis.
Hic Nomadum genus et discinctos Mulciber Afros,
725 hic Lelegas Carasque sagittiferosque Gelonos
finxerat; Euphrates ibat iam mollior undis,
extremique hominum Morini, Rhenusque bicornis,
indomitique Dahae, et pontem indignatus Araxes.
Aeneas neemt het schild in ontvangst (8.729-731)
Talia per clipeum Volcani, dona parentis,
730 miratur rerumque ignarus imagine gaudet
attollens umero famamque et fata nepotum.
Weblinks