Ab Urbe Condita 8.4-7 – Rome neemt in omvang en bevolking toe

Crescebat interim urbs munitionibus alia atque alia appetendo loca, cum in spem magis futurae multitudinis quam ad id quod tum hominum erat munirent.

Intussen groeide de stad door het ene na het andere gebied met de ommuring te veroveren, omdat ze meer met het oog op het inwonertal dat zal zijn dan in verhouding tot dat, wat er toen aan mensen was, muren bouwden.

Deinde ne vana urbis magnitudo esset, adiciendae multitudinis causa vetere consilio condentium urbes, qui obscuram atque humilem conciendo ad se multitudinem natam e terra sibi prolem ementiebantur, locum, qui nunc saeptus descendentibus inter duos lucos <ad laevam> est, asylum aperit.

Eo ex finitimis populis turba omnis, sine discrimine liber an servus esset, avida novarum rerum perfugit, idque primum ad coeptam magnitudinem roboris fuit. Cum iam virium haud paeniteret, consilium deinde viribus parat. Centum creat senatores, sive quia is numerus satis erat, sive quia soli centum erant qui creari patres possent. Patres certe ab honore patriciique progenies eorum appellati.