Het land van Maas en Waal (B. Gal. 4.10)

Latijnse tekst

[10] Mosa profluit ex monte Vosego, qui est in finibus Lingonum, et parte quadam ex Rheno recepta, quae appellatur Vacalus, insulam efficit Batavorum, in Oceanum influit 2 neque longius ab Oceano milibus passuum LXXX in Rhenum influit. 3 Rhenus autem oritur ex Lepontiis, qui Alpes incolunt, et longo spatio per fines Nantuatium, Helvetiorum, Sequanorum, Mediomatricorum, Tribocorum, Treverorum citatus fertur et, 4 ubi Oceano adpropinquavit, in plures diffluit partes multis ingentibus insulis effectis, quarum pars magna a feris barbaris nationibus incolitur, 5 ex quibus sunt qui piscibus atque ovis avium vivere existimantur, multis capitibus in Oceanum influit.

Vragen

1. Geef een verklaring waarom de Romeinse namen van de rivieren zo lijken op de namen die we vandaag nog gebruiken.

Werkvertaling

[10] Mosa profluit ex monte Vosego, qui est in finibus Lingonum, et parte quadam ex Rheno recepta, quae appellatur Vacalus, insulam efficit Batavorum, in Oceanum influit 2 neque longius ab Oceano milibus passuum LXXX in Rhenum influit. 3 Rhenus autem oritur ex Lepontiis, qui Alpes incolunt, et longo spatio per fines Nantuatium, Helvetiorum, Sequanorum, Mediomatricorum, Tribocorum, Treverorum citatus fertur et, 4 ubi Oceano adpropinquavit, in plures diffluit partes multis ingentibus insulis effectis, quarum pars magna a feris barbaris nationibus incolitur, 5 ex quibus sunt qui piscibus atque ovis avium vivere existimantur, multis capitibus in Oceanum influit.

1 De Maas ontspringt uit de Vogezen, die in het gebied van de Lingones zijn, en uit een zekere tak, die uit de Rijn is ontvangen, die de Waal wordt genoemd, vormt het eiland van de Bataven, vloeit naar de Oceaan 2 en vloeit niet verder van de Oceaan dan 80 mijlen in de Rijn. 3 De Rijn ontstaat echter uit het gebied van de Lepontiërs, die de Alpen bewonen, en stroomt snel tijdens lange afstand door het gebied van de Nantuates, Helvetiërs, Sequanen, Mediomatrici, Triboken en Treveren, en, 4 waar het de Oceaan is genaderd, verspreidt het zich in meer takken, terwijl veel heel grote eilanden gevormd zijn, waarvan het grote deel bewoond wordt door wilde barbaarse volkeren, 5 waarvan er degenen zijn, die gemeend worden van vissen en van eieren van vogels te leven, met veel mondingen in de Oceaan stroomt.

Analyse

[10] Mosa profluit ex monte Vosego, qui est in finibus Lingonum, et parte quadam ex Rheno recepta, quae appellatur Vacalus, insulam efficit Batavorum, in Oceanum influit 2 neque longius ab Oceano milibus passuum LXXX in Rhenum influit. 3 Rhenus autem oritur ex Lepontiis, qui Alpes incolunt, et longo spatio per fines Nantuatium, Helvetiorum, Sequanorum, Mediomatricorum, Tribocorum, Treverorum citatus fertur et, 4 ubi Oceano adpropinquavit, in plures diffluit partes multis ingentibus insulis effectis, quarum pars magna a feris barbaris nationibus incolitur, 5 ex quibus sunt qui piscibus atque ovis avium vivere existimantur, multis capitibus in Oceanum influit.