Imperativus

Naast de praesens is er de gebiedende wijs of imperativus (Latijn imperare ‘bevelen’). Het wordt gebruikt om een bevel, verzoek of aansporing uit te drukken. Een aantal voorbeelden in het Nederlands zijn ‘Kom hier!’, ‘Wees voorzichting!’, ‘Slaap lekker’ en ‘Ga zitten’. Zoals te zien is de imperativus niet altijd een bevel en kan het ook een positieve betekenis hebben.

Vervoegingen

De imperativus wordt gebruikt in de 2e persoon, omdat dit de persoon is waartegen de spreker zich richt. De imperativus wordt gevormd met de volgende regel:

vorming imperativus
stam +	-ε	(jij)
	-ετε	(jullie)

De imperativus van λύω, ποιέω en εἰμί luidt:

	λύω	ποιέω	εἰμί
imperativus	‘maak los!’	‘doe!’	‘wees!’
jij/u	λῦε	ποίει	ἴσθι
jullie	λῦετε	ποιεῖτε	ἔστε

1. ποιεῖ (hij doet) en ποίει (doe!) herken je aan het verschil in accent.

Gebruik

De imperativus wordt in het Grieks hetzelfde gebruikt als in het Nederlands, namelijk om een bevel, verzoek of aansporing uit te drukken. Let bij het vertalen goed op het verschil tussen enkelvoud (doe!) en meervoud (doet!), omdat dit in het Nederlands niet altijd duidelijk naar voren komt.

Bijzonderheden

Bij de gebiedende wijs wordt in het Grieks de ontkenning μη in plaats van het ‘gewone’ οὐ(κ) gebruikt.

μή μ᾿ ἐρέθιζε - erger mij niet

Griekse uitspraak van de dag